رزوه به شيارهاي مارپيچي گفته مي شود كه بيرون پيچ يا درون مهره وجود دارد كه وظيفه تبديل حركت پيچشي به خطي را بر عهده دارند. براي رزوه كاري از ابزارها و دستگاه هاي مختلفي استفاده مي شود كه از اين ابزارهاي دستي مي توان به قلاويز و حديده اشاره نمود.
تاريخچه رزوه زني
قدمت اولين رزوه ها به 400 سال قبل از ميلاد مسيح باز مي گردد. در آن زمان از رزوه به منظور انتقال آب و فشرده سازي انگور در شراب سازي استفاده مي شد كه به اين نوع رزوره پيچ حلزوني مي گفتند. استفاده ازپيچ و مهره براي به منظور متصل كردن دو چيز نيز به حدود 400 سال پيش باز مي گردد.
در سال هاي آغازين قرن پانزدهم نيز براي اولين بار فردي به نام جان گوتنبرگ از پيچ رزوه دار در صنعت چاپ استفاده نمود و پس از آن استفاده از پيچ رزوه دار در ساعت و زره، باعث گسترش هر چه بيشتر آن شد. گفته مي شود در يادداشت هايي كه از لئوناردو داوينچي به جا مانده است، چندين طرح از دستگاه هايي ديده مي شود كه براي توليد رزوه مورد استفاده قرار مي گرفتند.
به گفته محققان انقلاب صنعتي باعث گسترش هر چه بيشتر پيچ و مهره شد و آن را به قطعه اي مهم در دنياي مهندسي وساختمان تبديل كرد.
در اين سال ها ابزار ي به وجود آمد كه روي دستگاه تراشه نصب مي شد تا بتواند رزوه هايي را روي قطعه كار ايجاد كند كه با استقبال زيادي مواجه شده و كاربرد گسترده اي پيدا كرد.
در سال هاي آغازين پيدايش، رزوره پيج ها را با دست انجام مي دادند. اما با بيشتر شدن تقاضا، نياز به سرعت در توليد احساس شد. در بريتانيا كارخانه اي به منظور توليد پيج و مهره تاسيس شد كه رزوهي روي پيچ و مهره را به سليقه شخصي انجام مي داد. پس از آن كارخانه هاي ديگري نيز ايجاد شدند كه هركدام، رزوه هاي متفاوتي را روي پيچ ها ايجاد مي كردند و اين باعث مي شد كه در بازار رزوه هاي گوناگوني وجود داشتند كه خودروسازان را به دردسر مي انداخت.
تا اينكه فردي به نام جوزف تلاش كرد تا راه حلي براي اين مشكل پيدا كند و سال ها وقت خود را صرف كرد تا نمونه رزوه هاي مختلفي را از كارخانه بريتانيا جمع آوري كند و سپس پيشنهاد داد تا رزوه هايي كه در بريتانيا توليد مي شوند يكسان سازي شوند. يعني رزوه هاي توليدي بريتانيا، زاويه 55 درجه داشته باشند.
در آمريكا نيز به دنبال يكسان كردن رزوه هاي توليدي خود را بودند. اما با اين حال، اولين رزوه ها ي توليدي خود را با زاويه 55 درجه انگلستان توليد نمودند.
تحولاتي كه در سال هاي بعدي روي رزوها ايجاد شد، باعث كه در سال 1861 ويليام سلرز رزوه هايي با زاويه 60 درجه اما با گام هايي متفاوت براي هر قطر را مطرح نمايد كه اين طرح سرانجام به ابداع رزوه هاي آمريكايي منجر شد. اين رزوه ها با گام هاي سري ريز و سري درشت توليد مي شدند. اين امر باعث آسان تر شدن توليد رزوه ها مي شد.
در زمان جنگ جهاني اول، يكسان نبود رزوه ها، مشكلاتي را براي كشورهاي مختلف در ساخت تجهيزات جنگي ايجاد مي كرد. تا اينكه در سال 1948 كشورهاي بريتانيا، آمريكا و كانادا بر سر استفاده از رزوه هاي يك شكل به توافق رسيدند.
به اين ترتيب اين امكان ايجاد مي شد كه بتوان پيچ هايي كه در بريتانيا توليد مي شدند را با مهره هايي كه در بلاسكو توليد مي شود ست كرد.
روش هاي رزوه زني
امروزه به منظور رزوه زني روش هاي مختلفي مانند تراشكاري، روش رولينك غلطكي، روش اكستروژن، رولينگ اصطكاكي و استفاده از حديده و قلاويز وجود دارد. هر يك از اين روش ها داراي مزاياي خاصي هستند كه به منظور توليد انبوه پيچ ها مورد استفاده قرار مي گيرند. براي توليد انبوه پيچ ها بايد از روشي استفاده شود كه داراي سرعت و دقت بالايي باشد.
از روش هايي كه معمولا براي توليد انبوه پيچ كاربرد دارد، رولينگ دوتوپي و سه توپي است كه هر كدام از اين روش ها براي قطعات خاصي مورد استفاده قرار مي گيرد. مثلا رولينگ دو توپي در پيچ هاي با گل شش گوش، مربعي، هشت پر، انواع آلن، پيچ هاي اتاقي و .... به كار مي رود.